Yüksekte Çalışma Eğitimi ve Önemi
Günümüzde iş güvenliği, çalışan sağlığını koruma açısından büyük önem taşımaktadır. Özellikle yüksekte çalışma gerektiren sektörlerde, kazaları önlemek ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamak için belirli eğitimlerin alınması zorunludur. Yüksekte çalışma, düşme riski bulunan her türlü çalışma alanını kapsar ve bu tür işlerde çalışan kişilerin mutlaka gerekli eğitimi alarak bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Türkiye'de özellikle inşaat sektörü başta olmak üzere birçok alanda yüksekte çalışma nedeniyle ciddi kazalar meydana gelmektedir. İstatistiklere göre, bu kazaların büyük bir kısmı yüksekten düşme sonucu yaşanmaktadır. Yalnızca inşaat sektöründe değil, sanayi, enerji, lojistik ve bakım-onarım gibi farklı sektörlerde çalışan herkesin yüksekte çalışma eğitimi alması gerekmektedir.
Yüksekte Çalışma Eğitiminin Amacı
Yüksekte çalışma eğitiminin temel amacı, çalışanların
güvenli çalışma yöntemleri hakkında bilgi edinmesini sağlamak, düşme risklerini
minimize etmek ve iş kazalarının önüne geçmektir. Ayrıca eğitim kapsamında,
çalışanların acil durumlarda nasıl hareket etmeleri gerektiği, kurtarma
teknikleri ve uygun ekipman kullanımı gibi konular ele alınır. Böylece
çalışanlar, olası bir kaza anında kendilerini ve çevresindeki diğer çalışanları
koruyacak bilgi ve becerilere sahip olurlar. İşverenler için de büyük bir
sorumluluk olan bu eğitim, hem çalışanların güvenliğini sağlamak hem de yasal
yükümlülükleri yerine getirmek açısından büyük önem taşır.
Yüksekte Çalışma Eğitiminin Yasal Dayanağı
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 17. maddesi ve 15 Mayıs 2013 tarihli, 28648 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" gereği, işverenlerin çalışanlarına iş güvenliği eğitimi aldırmaları zorunludur. Bunun yanı sıra, 25786 sayılı "Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği" ve 28695 sayılı "Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik" kapsamında da yüksekte çalışma eğitiminin alınması yasal bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu düzenlemeler, iş kazalarını önlemek ve işçilerin güvenli bir ortamda çalışmasını sağlamak amacıyla getirilmiştir.
Yüksekte Çalışma Eğitimi Kapsamında İşlenen Konular
Eğitim, teorik ve uygulamalı olmak üzere iki ana
bölümden oluşmaktadır. Eğitimin kapsamı şu başlıkları içermektedir:
- Yükseklikle
ilgili temel tanımlar, yüksekte çalışma kuralları
- Düşmeye
neden olan faktörler ve düşmenin süresi
- Yüksekte
çalışmada karşılaşılabilecek riskler ve korunma yöntemleri
- Toplu
koruma önlemleri ve kişisel koruyucu ekipmanların kullanımı
- Güvensiz
çalışma ortamlarının tespit edilmesi ve alınması gereken önlemler
- İskeleler,
merdivenler, ankraj sistemleri, korkuluklar ve kalıp sistemleri kullanımı
- Yüksekte
çalışmada kullanılacak kişisel koruyucu donanımlar
- Sağlık
ve güvenlik işaretleri, acil durum prosedürleri
- Pratik
uygulamalar ve kurtarma teknikleri
Eğitim Süresi ve Uygulama
Eğitimin süresi, işin niteliğine ve kurumların taleplerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Temel yüksekte çalışma eğitimi genellikle 1 gün sürerken, uygulamalı eğitimler 4 güne kadar çıkabilmektedir. Özellikle yüksek risk içeren sektörlerde, uygulamalı eğitimlerin yoğun olması çalışanların güvenlik bilincini artırmak açısından büyük önem taşımaktadır. Eğitimi tamamlayan çalışanlar, yüksekte çalışmaya dair bilinçlenmiş olur ve olası kazaları önleme noktasında daha donanımlı hale gelirler.
Yüksekte Çalışmada Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yüksekte çalışırken dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri uygun kişisel koruyucu donanımın (KKD) kullanılmasıdır. Çalışanlar, emniyet kemeri, kask, kaymaz tabanlı ayakkabı ve uygun ip sistemleri ile donatılmalıdır. Ayrıca, çalışılacak alanın güvenliği önceden kontrol edilmeli, gerekli güvenlik önlemleri alınmalı ve çalışma alanında herhangi bir tehlike olup olmadığı tespit edilmelidir. Yüksekten düşme ihtimalini minimize etmek için çalışanların eğitimli ve bilinçli olması büyük önem taşır.
Sonuç
Yüksekte çalışma eğitimi, iş kazalarının önlenmesi,
çalışanların bilinçlendirilmesi ve güvenli bir çalışma ortamının sağlanması
açısından kritik bir yere sahiptir. İşverenler için yasal bir yükümlülük olan
bu eğitim, çalışanların hayatını korumak ve iş verimliliğini artırmak için
büyük önem taşımaktadır. Tehlikeli iş kollarında faaliyet gösteren her
çalışanın yüksekte çalışma konusunda detaylı bir eğitim alması, hem çalışan
güvenliği hem de iş kazalarının önlenmesi açısından kaçınılmaz bir
gerekliliktir. Bu nedenle, yüksekte çalışan herkesin düzenli olarak bu eğitimleri
alması ve iş sağlığı ve güvenliği kurallarına tam anlamıyla uyması
gerekmektedir.